Kamienne narzędzie zacementowano w rękojeści wykonanej z ciekłego bitumu z dodatkiem 55% ochry. Nie jest już lepki i można go łatwo obsługiwać. Źródło: Patrick Schmidt
Analiza narzędzi sprzed 40 000 lat ujawniła zaskakująco wyrafinowany poziom konstrukcji.
Zespół naukowców odkrył, że neandertalczycy wytwarzali narzędzia kamienne przy użyciu zaawansowanego kleju wieloskładnikowego. To odkrycie, najstarszy znany przykład tak zaawansowanego kleju w Europie, sugeruje, że ci pierwsi krewni ludzkości posiadali większy stopień wyrafinowania intelektualnego i kulturowego, niż wcześniej sądzono.
Praca, o czym doniesiono w czasopiśmie Postęp naukiByli wśród nich badacze z Uniwersytetu Nowojorskiego, Uniwersytetu w Tybindze i Muzeów Narodowych w Berlinie.
Innowacje techniczne neandertalczyków
„Te zaskakująco dobrze zachowane narzędzia charakteryzują się rozwiązaniem technicznym bardzo podobnym do przykładów narzędzi wytwarzanych przez wczesnych ludzi współczesnych w Afryce, ale dokładna receptura odzwierciedla neandertalski „spin”, czyli produkcję rękojeści do narzędzi przenośnych” – mówi Radu Iovita. , profesor nadzwyczajny w Uniwersytet w Nowym JorkuCentrum Badań nad Pochodzeniem Człowieka.
Zespół badawczy pod kierownictwem Patricka Schmidta z Katedry Ekologii Wczesnej Prehistorii i Czwartorzędu Uniwersytetu w Tybindze oraz Ewy Dutkiewicz z Muzeum Prehistorii i Historii Wczesnej Muzeów Narodowych w Berlinie ponownie zbadał wcześniejsze znaleziska ze stanowiska archeologicznego Le Mostiera w Berlinie. Francji, która została odkryta na początku XX wieku.
Mikrofotografia przedstawiająca ślady zużycia narzędzia używanego przez neandertalczyków w okresie środkowego paleolitu. Lokalizacje mikrofotografii na artefakcie wskazano na rysunku (w lewym górnym rogu) kolorem czerwonym. A) Polerowanie lub połysk na aktywnej krawędzi rękojeści narzędzia. b) Wypoleruj kolorowe plamy w obszarze pokrytym klejem. c) Grzbiet pomiędzy wklęsłymi powierzchniami utworzony przez usunięcie kawałków kamienia, które zostały usunięte, a nie naturalnie zniszczone. d) Wyblakłe lub postrzępione krawędzie w obszarze uchwytu, pokryte klejem. Porównanie pomiędzy (c) i (d) wskazuje, że zużyta część znajduje się w obszarze objętym zaprojektowanym uchwytem samoprzylepnym. Obrazy pokazano w mikronach. Źródło obrazu: Rysunek dr. Greenert, Staatliche Museen zu Berlin
Narzędzia kamienne z Le Moustier – używane przez neandertalczyków w środkowym paleolicie okresu mustierskiego między 120 000 a 40 000 lat temu – zachowały się w zbiorach Berlińskiego Muzeum Prehistorii i Wczesnej Historii i nigdy wcześniej nie były szczegółowo badane. Narzędzia te odkryto ponownie podczas wewnętrznego przeglądu grupy i uznano ich wartość naukową.
„Przedmioty są pakowane pojedynczo i nie dotykane od lat 60. XX wieku” – mówi Dutkiewicz. „Dzięki temu przylegające pozostałości materii organicznej są bardzo dobrze zachowane”.
Odkrywanie starych technologii
Naukowcy odkryli ślady mieszanki ochry i bitumu na wielu narzędziach kamiennych, takich jak skrobaki, odłupki i ostrza. Ochra to naturalny pigment ziemny. Asfalt jest składnikiem asfaltu i może być produkowany z ropy naftowej, ale naturalnie występuje w glebie.
„Byliśmy zaskoczeni, że zawierało ponad 50 procent ochry” – mówi Schmidt. „Dzieje się tak, ponieważ bitum suszony na powietrzu może być stosowany jako klej bez zmian, ale traci swoje właściwości adhezyjne po dodaniu tak dużych ilości ochry”.
On i jego zespół zbadali te materiały w próbach rozciągania, wykorzystywanych do określenia wytrzymałości i innych wskaźników.
Płynny bitum i ziemista ochra przed zmieszaniem. Źródło: Patrick Schmidt
„Innie było, gdy stosowaliśmy ciekły bitum, który nie do końca nadaje się do przyczepności. Jeśli dodamy 55% ochry, powstanie plastyczna masa” – mówi Schmidt.
Mieszanka była na tyle lepka, że kamienne narzędzie pozostało do niej przyklejone, ale nie przykleiło się do dłoni, co czyniło ją odpowiednim materiałem na rękojeść.
Znaczenie wyników
W rzeczywistości badanie mikroskopowe śladów zużycia tych kamiennych narzędzi ujawniło, że kleje znalezione na narzędziach Le Mustiera zostały użyte w ten sposób.
„Narzędzia wykazywały dwa rodzaje mikroskopijnego zużycia: pierwszy to typowe polerowanie ostrych krawędzi, które zwykle jest spowodowane działaniem innych materiałów” – wyjaśnia Iovita, która przeprowadziła tę analizę. „Drugi to błyszcząca powłoka rozmieszczona na całej rzekomo trzymanej w dłoni części, ale nigdzie indziej, co interpretujemy jako efekt zużycia ochry w wyniku ruchu narzędzia w rękojeści”.
Konsekwencje dla ewolucji człowieka
Stosowanie klejów wieloskładnikowych, zawierających różne lepkie substancje, takie jak żywice drzewne i ochra, było znane już od wczesnych czasów współczesnych. Homo sapiens, w Afryce, ale nie od wczesnych neandertalczyków w Europie. Ogólnie rzecz biorąc, rozwój i zastosowanie klejów w produkcji narzędzi uważa się za jedne z najlepszych fizycznych dowodów ewolucji kulturowej i zdolności poznawczych wczesnych ludzi.
„Kleje kombinowane są jednymi z pierwszych przejawów nowoczesnych procesów poznawczych, które są nadal aktywne” – mówi Schmidt.
Autorzy zwracają uwagę, że w regionie Le Moustiers ochra i bitum musiały być zbierane z odległych miejsc, co wymagało dużego wysiłku, planowania i ukierunkowanego podejścia.
„Biorąc pod uwagę ogólny kontekst znalezisk, zakładamy, że klej ten wykonali neandertalczycy” – podsumowuje Dutkiewicz.
„Nasze badanie pokazuje, że wczesny Homo sapiens w Afryce i neandertalczycy w Europie mieli podobne wzorce myślenia” – dodaje Schmidt. „Ich techniki klejenia są równie ważne dla naszego zrozumienia ewolucji człowieka”.
Odniesienie: „Kleje kompozytowe na bazie ochry w zakładzie typu Mousterian dokumentują złożoną percepcję i wysokie inwestycje” Patrik Schmidt, Radu Iovita, Armel Shari Duhaut, Günter Müller, Abai Namin i Ewa Dutkiewicz, 21 lutego 2024 r., Postęp nauki.
doi: 10.1126/sciadv.adl0822